Dikkat Eksikliği Olan Çocuklara Yaklaşım Önerileri
Günlük Program Yapın: Çocuğun günlük programları mümkünse aynı zamanlarda olmalı. Hem beden hem de zihinsel olarak daha kolay uyum sağlaması açısından çalışma ya da ödev saatleri aynı zaman dilimlerinde olmalıdır. Değişiklik varsa önceden bilgi verilmelidir.
Disipline Önem Verin: Disiplin kelimesi toplumumuzda olumsuz olarak algılanabiliyor. Kelimenin anlamı ise; kanunlara ve kurallara uyma, görevini aldığı ve yaptığı işi nizam intizam içinde istenildiği gibi yapma Disiplin Latince; öğretmek, terbiye etmek demek olan “discipulus” kelimesinden gelmiştir. Dikkat eksikliği olan çocukların en önemli ihtiyacı “iç disiplin” geliştirebilmektir. Bu onlar için ilaçtan daha etkilidir. Ebeveynlerin de bu kurallarda mutlaka tutarlı olmaları gerekir. Konulan kural ihlal edildiğinde ya da ebeveyn umursamaz davrandığında çocuk eskisinden daha kötü olacaktır.
Doğrulara Odaklanın: Çocuğun gün içinde sayısız defa sergilediği olumlu davranışlar vardır. Birçok ebeveyn çocuğun tanısından dolayı sürekli olumsuz davranışlarını gözlemler. Bu hem ebeveyni hem de çocuğu umutsuzluğa iter. Bu nedenle sergilediği olumlu davranışları aile mutlaka görmeli ve ifade etmelidir.
Duyguları Ateşleyin: Özellikle çalışma saatleri ve sorumluluklar konusunda olumlu bir duygu ortamı yaratmanız onları motive eder. Zorlandıkları konularda olumlu duygular onlarda yakıt görevi görür.
Öğrenme Stillerini Fark Edin: Çocuğun güçlü öğrenme yollarını bulun ve bu kanalları kullanın.
Çalışma Ortamlarını Düzenleyin: Mümkünse masa başında çalışmasını sağlayın. Ortamda dikkati dağıtan öğeleri, eşyaları kaldırın. Mutlaka müzik dinlemek istiyorsa sözsüz (enstrümantal) klasik müzik dinlemesine izin verin. Müziğin sesi mümkün olduğunca kısık olsun.
Okul Sorgusu Yapmayın: Okulda olup bitenler hakkında sürekli soru sormayın. O anlatmak isterse size anlatacaktır.
Öğretmenle İşbirliği Yapın: Dikkat Eksikliği sorunu yaşayan çocukların öğretmenleriyle olan iletişimleri son derece önemlidir. Hatta tedavinin bir parçasıdır. Aile olarak öğretmenle mutlaka sağlıklı bir iletişim kurun.
Küçük Sınıflar: İmkânlarınız el veriyorsa öğrenci sayısı az olan sınıflarda okumasını sağlayın. Kalabalık sınıflarda bu çocukların derse konsantre olmaları neredeyse imkânsızdır.
Özel Öğretmen Tutun: Çok çabuk sıkılan ve sürekli motivasyona ihtiyaç duyan öğrenciler için özel öğretmen son derece yararlıdır. Dikkat Eksikliği hakkında bilgi sahibi olan ve farklı öğrenme yolları deneyen becerikli bir öğretmen bir günlük dersi bazen bir saatte öğretebilir.
Mola Verin: Dikkat Eksikliği olan çocuklar için en uygun ders süreleri 30–50 dakika olan çalışmalardır. İlk başlarda 20 dakikayla başlayıp zamanla artırabilirsiniz.
Pencereden Uzak Tutun: Dışarıdaki hareketlilik onların her zaman dikkatini çeker ve dağıtır. Mümkünse sırtını pencereye dönmeli ya da perde kullanılmalıdır.
Görsel Öğeleri Kullanın: Öğrenme gerektiren konularda ne kadar görsel materyal kullanırsanız o kadar etkili olacaktır. Önemli konu ya da bilgiler için kullanılan materyaller duvarda sürekli asılı kalabilir.
Parçalara Ayırın: Öğrenme konularını küçük parçalara ayırın. Daha başarılı olduğunu göreceksiniz.
Ödüllendirin: Öğrenme çabasının ödüllendirilmesi bilimsel olarak da kanıtlandığı üzere bilginin kalıcılığını sağlamaktadır.
Uyarıcı İşaretler Kullanın: Dikkatinin dağıldığını düşündüğünüz ya da gördüğünüzde aranızda anlaştığınız bir işaret kullanın. Bu bir dokunma, sözya da işaret olabilir. Dikkatini kontrol ettiğindeyse aynı şekilde bir uyaran ya da işaret vererek pekiştirin.
Zaman Tutun: Genellikle yavaşlık şikâyeti olan bu çocuklar için birçok etkinlikte zaman tutulması çok önemlidir. İdeal zaman aralığında yapılan işler için ödüllendirmeniz ona iyi gelecektir.
DOĞRU YÖNLENDİRİLİRSE
Hayallerini Destekleyin: Hayal kurmayı seven bu çocuklar için zaman ayırın. Resmi severler, hayallerini resimlerle anlatmalarını teşvik edin. İlginç sorularla hayal güçlerine katkı sağlayın. “İnsanların üç parmağı olsaydı kullandığımız araç gereçler nasıl olurdu?” gibi sorular onu düşünmeye sevk edecektir.
İçsel Dünyaları Zengindir: Kendi sevdikleri, istedikleri konularda mucizeler yaratabilirler. İlgilendikleri alanlarda mutlaka destekleyin.
İşitsel Beceriler: Sese karşı oldukça duyarlıdırlar. Bu özelliklerini olumlu yönde kullanıp iyi bir müzisyen olmaları sağlanabilir.
Spor: Herhangi bir sporu, düzenli olarak yapmaları hem zamanı verimli kullanımlarına hem de disipline olmalarına yardım eder.
Satranç: Bu çocuklar satrancı sever. Küçük yaşta verilecek dersler onların ileride bir satranç ustası olmalarını sağlayabilir.
Dalgınlar Bilim İnsanları: Bilim insanı olmak için çok güçlü bir konsantrasyon yeteneğinizin olması gerekir. Bu çocukların “dalıp gitme” özellikleri doğru yönlendirildiğinde, istediği ve sevdiği alanlarda desteklendiğinde bilim insanı olmaları sizi şaşırtmasın.
Sanatçı Ruhlu Çocuklar: İçsel dünyalarının zengin olması sanat alanında büyük bir avantajdır. Bilinen birçok sanatçı ve bilim insanı dikkat eksikliklerini olumlu yönde kanalize etmiş kişilerdir.
Dikkat Eksikliği Olan Bazı Ünlüler
- Leonardo da Vinci
- Mozart
- Tom Cruise
- Alex de Souza
- Fazıl Say
- Thomas Edison
Yanlış: İlaç Dikkat Eksikliğini tedavi eder.
Doğru: Hiçbir ilaç Dikkat Eksikliğini tedavi etmez. Tedavi uzun soluklu psiko-pedagojik destekle mümkündür.
Kaynak : Şimşek, R. “Dikkat Eksikliği Ve Disleksi”, 2014, İstanbul
Hafıza, Dikkat ve Zeka Geliştirici Uygulamalar ile alakalı videomuzu izleyebilirsiniz.