Ergenlik ‘kimlik’ kavramının çok yönlü şekillendiği bir süreçtir. Onlu yaşların başlarında başlayıp yirmili yaşarın başına kadar sürebilen ergenlik; birçok yeni kimlik ve kimlik krizini beraberinde getirebilir. Bedensel olgunlaşmaya eşlik eden ilişkisel farklılaşmalar bir cinsel kimlik edinmeyle son bulur. Bu dönem özdeşim kurma ve rol model etkisi etkisiyle şekillenir.
Cinsel kimlik sorunları kişinin genetik yapısının gerektirdiği cinsiyetten veya cinsel kimlikten hoşnut olmama konularını içerir. Bu sorunlar doğuştan olabileceği gibi sonradan da gelişebilir.
Cinsel kimlik sorunları, cinsiyet farkındalığı ile eş zamanlı başlar. Cinsel yönelimler ise ergenlik döneminde şekillenir. Ergenlik döneminin sonlanmasıyla birlikte cinsel kimliğin de oluşmuş olması beklenir.
Cinsel kimlik sorunları genetik veya sosyal yapı kaynaklı olabilirler. Bazı dönemlerde çocukta karşı cinsiyete ilgi ve eğitim görülebilir. Fakat okul dönemiyle beraber bu tür davranışlar geçmiş olması beklenir.
Örneğin; iki yaşlarında bir erkek çocuğu etek giymek konusunda ısrarcı olabilir.
Oyunlarında anne olma rolünü isteyebilir, kız olmak istediğini dile getirebilir. Fakat bu sürecin kısa ve dönemsel olması beklenir.
Sürecin ve çocuğun bu taleplerinin uzaması, çevrenin müdahalesini artırabilir. Çevrenin müdahalesi çocuğun ısrarcı tavrı ya da geri çekilerek sessizleşmesi ile sonuçlanabilir. Bu durumu görmezden gelmek bir çözüm yolu değildir. Yaşadığımız toplumda çoğu ailenin kabul etmek istemediği bu durum üstü kapatıldığında daha da derinleşecektir. Bir uzmandan destek almak önemlidir.
Cinsel kimlik karmaşası ne şekilde kendini gösteriyor olabilir?
- Karşı cinsiyetle özdeşim kurma çabası
- Kendi cinsiyetini inkâr ve karşı cinsiyetten olma isteğini ısrarla dile getirme
- Erkeklerde kadın kadınlarda erkek giysilerini giymeye yönelik ısrar
- Çocukların oyunlarında karşı cins olmaya yönelik ısrarı
- Karşı cinsle oynamak konusunda ısrarcı olma
Uzman Klinik Psikolog
Canan AKAR
ERGENLİK DÖNEMİYLE İLGİLİ VİDEOLARIMIZ
Podcast: Ergenlik Dönemi Aile Çatışması Öfke Patlamaları
NOT: Ergenlik sorunları, cinsel kimlik ve aile içi iletişim konularıyla ilgili olarak KÖPRÜ DÖNEMİ VE AİLE İÇİ İLETİŞİM SORUNLARI makalemizi de okumak isteyebilirsiniz.