Psikotik bozukluk, bireyin gerçeklik algısının değiştiği durumların tamamı için kullanılan bir kavramdır. Bu grupta en yaygın bilinen hastalık‘şizofreni’dir. MSS (merkezi sinir sistemi)’in zarar görmesi sonucu oluşurlar. Psikolojik değişimlere fiziksel değişimler eşlik edebilir. Gerçek dış dünya ile bağlantı kopuktur, zihinde yeni ve gerçek olmayan bir dünya oluşur.
– Şizofreni (belirtiler 6 aydan fazla sürer)
– Şizoaffektif Bozukluk (psikotik belirtilere duygudurum bozuklukları eşlik eder)
– Şizofreniform Bozukluk (belirtiler 1-6 ay arası sürer)
– Kısa Psikotik Bozukluk (belirtiler 1 gün ile 1 ay arası sürer)
– Paranoid Bozukluk (psikotik düşüncelerin eşlik ettiği kişilik bozukluğudur)
– Paylaşılmış Psikotik Bozukluk (iki veya daha fazla kişinin ortak hezeyanı)
– Madde kullanımına bağlı psikotik bozukluk
– Tıbbi Duruma Bağlı Psikotik Bozukluk
– Başka Türlü Adlandırılmamış Psikotik Bozukluk
PSİKOTİK BOZUKLUKLAR BELİRTİLERİ
-Hezeyan (aksi ispatlanırsa dahi bir düşünceye körü körüne inanma) ve halüsinasyonlar (gerçekte olmayan bir uyaranı var algılama)
-Dağınık düşünce (dağınık çağrışımlar)
-Dağınık konuşma (konuşurken isteneni ifade edememe, ani konu geçişleri, anlaşılamayan konuşma)
-Dağınık davranış veya katatoni (tuhaf, şaşırtan, saçma davranışlar veya tamamen hareketsizlik)
-Duygusal donukluk (yüz ifadesinde , konuşmada, jest ve mimiklerde azalma)
-Hayattan zevk alamama
-İrade bozulması
-Toplumdan soyutlama ve iletişim sorunları
-İştahsızlık ve ani kilo kaybı
PSİKOTİK BOZUKLUKLARIN NEDENLERİ
Psikotik bozukluklar farklı nedenlerle oluşabilir.
-Genetik Faktörler (ailede psikotik bozukluğa sahip olan bireylerde bu durumu yaşama olasılığı yükselir)
-Alkol ve uyuşturucu maddeler (Bazı ilaçlar, amfetaminler, LSD, esrar ve alkol)
-Travmatik yaşantılar
-Beynin etkisi (travmatik beyin yaralanması, beyin tümörü, beyin enfeksiyonları)
-Hastalıklar (felç, Alzheimer, Demans, Parkinson)
PSİKOTİK BOZUKLUKTA TERAPİ
Psikotik bozukluklarda tedavi çok faktörlüdür. İlaç, psikoterapi ve sosyal destek üçlemesinin oluşturulduğu durumlarda iyileşme gözlenir. Tedavi ile hasta günlük yaşamını devam ettirir, rutin işlerine dönebilir.
Psikotik bozukluklar kişinin gerçekle olan ilişkisini ve hayat akışını doğrudan etkileyen rahatsızlıklardır. Bu sebeple kişi düzenl ve sürekli ilaç kullanıyor olsa da bir uzmandan psikolojik destek alıyor olması sürecin sancılarını azaltacaktır.
Uzman Klinik Psikolog
Canan AKAR