ERGENLİKTE BAĞIMLILIK TERAPİSİ
Ergenlik bireyin bedensel ve ruhsal olarak değişim ve gelişim göstermesi dönemidir. Bu dönem dışsal etkilere en açık, kritik bir geçiş dönemidir.
Ergenlikte bağımlılık denince en çok kullanılan iki kavram aile ve çevre olmuştur. Konularla ilgili yüzlerce yazı ve içeriğe erişmek mümkündür.
Aile kavramı ve arkadaşlık birbirinden net sınırlarla ayrılamayacak iki kavram olduğunu biliyor muydunuz?
Aile; çocuğun hayatı algılama biçimini oluşturan, tutum ve davranışlarını şekillendiren ana unsurdur. Burada aile etkisi çocuğun kişiliğinde etkinliği kanıtlanmış bir unsurdur.
Arkadaşlık; kurduğumuz sosyal ve duygusal bağlar, bağlantılardır. Oturmuş bir arkadaşlık kavramında kişilerin bütün düşünceleri aynı olmasa da ifade biçimlerinin benzer, paylaşımlarının da daha fazla olması beklenir. Burada ergenin arkadaşlık kavramı ile yeni bir kimlik oluşturduğu bilinir. Bu yeni kimlik ile ergen onayı, karar alıp vermeyi, paylaşımda bulunmayı, takdir edilmeyi, benzer sorunları fark etmeyi keşfeder.
Burada ergen bu kavramları ailede ne kadar eksik keşfetti ise, arkadaş grubu ile o kadar bağımlı ilişki kurar. Yapılan arkadaşlık seçimlerinde aile tam anlamıyla etkili olmayabilir. Arkadaş ile ilişkide ise aile ilişkisi çok daha yakından ilişkilidir. Ailede ‘hayır’ kavramını kullanmasına, seçimleri olmasına, açıkça fikirlerini beyan etmesine izin verilmeyen, bir birey olduğu ifade edilmeyen ergen bağımlılıklara çok daha açık bir ergendir.
Arkadaş grubu tarafından kabul edilmemek onun için hayatidir, çünkü farklı bir alanda kabul görmemiştir. Kendini ifade ederken açıkça fikirlerini söyleyememiştir, bu sebeple arkadaşlarına hayır demesi çok daha zordur. Doğru ve yanlışlar sebepleri açıklanarak öğretilmemiştir. Bu sebeple sorgulama yoluna gitmeden kabul edicidir. Unutulmamalıdır ki; ilk bebeklikten itibaren ergene kurallar öğretilmemeli, sağlıklı sınırlar öğretilmelidir. Kural kavramı koşulsuz itaati içerken sağlıklı sınır kavramı, nedenleri ve gereklilikleri belli, yasak olmadan uzaklaşmayı ifade eder.
Sigara, alkol-madde, yeme, ekran, ilişkiler gibi uzayıp giden birçok nesne ile bağımlılıkta ana etki bağlanmaya ihtiyacı olan kişiliktir.
Buradan anlaşılacağı üzere, sağlıklı sınırları değil, korku ile itaat etmeyi öğrenen çocuk bağımlılıklara daha çoktur.