Sağlıklı bir yaşam için doyumlu bir cinsel yaşam önemlidir. Kişinin ruh sağlığı cinsel yaşamının nasıl olduğu ile doğru orantılıdır. Cinsel döngü birkaç aşamadan oluşmaktadır. Bu aşamaların birinde ya da birden fazlasında olabilen bozulmalar da cinsel işlev bozukları olarak adlandırılmaktadır. Cinsiyet fark etmeksizin herkesi başına gelebilmektedir.
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARI NEDENLERİ
- Organik Nedenler: Hipertansiyon, şeker, kronik hastalıklar, alkol ya da madde kullanımı, damar hastalıkları, kullanılan ilaçların yan etkileri cinsel işlev bozukluklarının nedeni olabilir.
- Psikolojik Nedenler: Depresyon, kaygı, kişilik özelliklerinin etkisi ve partnerle yaşanan ilişki problemleri cinsel işlev bozukluklarının nedeni olabilir.
Öte yandan bazen yaşanan problem, organik ve psikolojik nedenlerin birlikte kaynaklanmasından olabilir.
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARINA HAZIRLAYICI ETMENLER
-Cinsel mitler
-Kişilik özellikleri
-Cinsel eğitimin yetersizliği
-Travmatik cinsel deneyim
-Tutucu ortamda büyüme
-Yetersiz cinsel deneyim cinsel işlev bozukluklarına hazırlayıcı etmenlerdendir.
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARI TÜRLERİ
Kadınlarda Cinsel İşlev Bozuklukları
Vajinusmus
Cinsel birleşme denendiği zaman vajinanın etrafındaki kaslarda tekrarlayıcı biçimde oluşan kasılmalar ve acının şiddetli olması sebebiyle cinsel birlikteliğin gerçekleşememesi ya da ağrılı bir şekilde gerçekleşmesidir. Yaşanılan kasılmalar istemsizdir.
Bazen de tüm vücutta kasılmalar, sıklıkla bacakların kapanması, kaygı, korku, titreme, bulantı ve terleme gibi belirtiler eşlik edebilir.
Cinsel İstek Azlığı
Cinsel istek, cinsel davranışla sonuçlanma eğilimi olan psikobiyolojik bir enerjidir. Bu enerjinin azalması sonucunda kişide cinsel birleşme ve orgazma ulaşma sıklığının azlığı ya da yokluğu, cinsel bir etkinliği başlatma, bu etkinliğe katılma ya da bu etkinliği sürdürebilme motivasyonunun yetersizliği olarak karşımıza çıkmaktadır.
Cinsel istek azlığı tanısı koyulurken kişinin yaşı ve yaşam koşulları göz önünde bulundurulmalıdır.
Orgazm Bozukluğu
Orgazm bozukluğu, cinsel uyarılma evresinden sonra orgazmın devamlı ya da tekrarlayıcı bir şekilde gecikmesi ya da hiç olmaması durumudur.
Erkeklerde Cinsel İşlev Bozukluğu
Sertleşme Bozukluğu
Herhangi bir cinsel eylem için yeterli olan sertleşmenin tekrarlayıcı ve sürekli biçimde sağlanamaması ya da sürdürülememesidir. Bu tanının konulabilmesi için sertleşme bozukluğunun uzun süreli veya sürekli olması gerekmektedir.
Erken Boşalma
Tekrarlayıcı ya da devamlı olarak az bir cinsel uyarılma ile kişinin istemesinden daha önce boşalmasıdır. Vajinaya girme öncesi, girer girmez ya da girdikten hemen sonra boşalmanın olabilir.
Erkekteki erken boşalma sorunu, eşinde de orgazm olamamaya neden olabilmektedir. Eşte de zamanla cinsel isteksizlik gelişebilir.
Geç Boşalma
Erkeğin orgazm refleksinin kişinin bilinçli kontrolünün dışında ketlenmesi halidir.
Düşük Cinsel İstek Bozukluğu
Erkekte başka bir cinsel işlev bozukluğu, diğer psikiyatrik hastalıklar, eşler arasındaki ilişkide çatışmaların yaşanması, bedensel rahatsızlıklar ve ilaç kullanımı bu duruma sebep olabilmektedir.
Diğer cinsel işlev bozuklukları
Hiperaktif cinsel istek
Bir uyaran olamadan da kişinin cinsel istek ve fantezilerin olması, sıklıkla cinsel aktivite yaşanması, kompulsif cinsel davranış ve cinsel dürtü kontrolünün yetersizliğidir.
Cinsel tiksinti bozukluğu
Cinsel eş ile genital cinsel ilişki kurmaktan aşırı tiksinti duyma ve bu durumun sürekli ya da tekrarlayıcı bir biçimde olmasıdır. Bundan tümüyle kaçınmada olabilir.
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARINDA TERAPİ
İlk değerlendirmede sorunun fizyolojik kaynaklı mı yoksa psikolojik kaynaklı mı olduğu incelenmelidir.
Cinsel işlev bozukluklarının psikoterapisinde cinsel terapi kullanılır. Destek alınacak uzmanın bu konuda uzmanlığı olması son derecede önemlidir.
Uzman Psikolog
Serra Nimet ESENCAN