Saldırganlık; bireyin kendisini, çevresindekilere veya nesnelere fiziksel, psikolojik olarak zarar vermesidir.
Öfke duygusunun davranışa dönüşmesi, saldırgan davranışlar olarak karşımıza çıkar.
Saldırgan davranışlardan fiziksel saldırganlık daha çok erkek, psikolojik saldırganlık ise daha çok kadın cinsiyetle kendini gösterir.
Saldırgan davranışların oluşumunda çevresel etkenler büyük öneme sahiptir. Aile içindeki şiddet davranışına şahitlik eden çocukların bu fotoğrafı kopyalaması olasıdır. Bu sebeple saldırgan davranışların oluşumunda rol model olan (ebeveyn, öğretmen, sevilen oyun karakteri) oldukça etkilidir.
Rol modelin etkisini anlatan ses getiren deneylerin başında Bandura’nın Bobo Doll (bir tür hacı yatmaz oyuncağı hayal edebilirsiniz). Bir yetişkin tarafından fiziksel bir saldırıya maruz kaldığı esnada oyuncak, çocuklara izletilmiştir. Yapılan fiziksel eylemin herhangi bir geri dönüşünün olmadığı açıktır. İzleyen çocuklar aynı saldırganlık eylemini kopyalayarak sergilemeye daha çok başvurmuştur.)
Ergenlik dönemi ise saldırgan davranışların sıklıkla korkutucu boyutlara geldiği kritik bir dönemdir.
Ergen saldırgan davranışları çoğu zaman kendini ifade etmenin bir yolu olarak kullanır.
Peki neden ergen böyle bir iletişim yolunu seçer?
Fikirlerinin önemsemediğini düşünen, yapması gerekenler sert ifade edilen, istekleri keskin bir dille reddedilen ve sürekli olarak yıkıcı bir dille eleştiriye maruz kalan ergenler bu tür davranışları sıkça sergiler.
Sebebi açıklanmayan birçok kuralla boğulduğunu ifade eder. Burada dikkat edilmesi gereken husus ergene itaat etmeyi değil, kurallı ve sınırları olan bir hayat planlamayı öğretmek olmalıdır. Kurallar ve sınırlar ise ancak neden ve sonuçları ergenle konuşulup ifade edildiğinde bir tür anlam taşır.
Son olarak öfke ve saldırgan davranışlar arasındaki farkı hatırlamakta fayda var öfke bir duygudur ve her yaştan insanın yaşaması ve deneyimlemesi normaldir. Saldırgan davranışlar ise yanlış ifade edilen öfke davranışları olarak tanımlanabilir. Ve saldırgan davranışlar öğrenme yoluyla oluşur.
Uzman Klinik Psikolog
Canan AKAR