“Bağlanmanın etkileri sadece çocuk döneminde değil, yetişkinlik döneminde de devam eden bir süreçtir” diyen Evlilik ve Çocuk Terapisti Uzman Psikolog Ramazan Şimşek, yetişkinlerde anne bağımlılığının nedenlerini ve bu durumla baş etme yollarını anlattı.
Yetişkinlik dönemindeki bağımlılık ve bağımsızlık boyutlarını annelerin, çocukluk döneminde kurduğu ilişkiler belirliyor. Erkeklerde de olmasına rağmen kadınlarda daha çok gözlenen bir durumdur. Yetişkinlikte anne bağımlılığını belirleyen iki tür annelikten söz edebiliriz; helikopter anneler ve güvensiz anneler.
Helikopter anneler
Çocuğun peşinden bir an bile ayrılmayan, bir şey yapmasına fırsat tanımadan kendisi yapan, çocuğun problemlerini çözmesine müsaade etmeyen hatta uzun süre aynı yatakta yatan aşırı koruyucu annelerdir. Dışarıda bu anneleri tanımak kolaydır. Piknikte ya da restoranlarda elinde çatal çocuğun peşinden koşup bir lokma yedirmek için türlü türlü şekillere giren anneler için kullandığımız kavramdır helikopter anneler.
Güvensiz anneler
Yetişkinlikte anne bağımlılığına neden olan ikinci annelik türüdür. Çocuğun sevgi, güven ve şefkatine ihtiyaç duyduğu durumlarda annenin sabit ve sürekli bir güven alanı kuramadığından kaynaklanır. Çocuktan gizlenerek evden çıkan, kurallarını sürekli değiştiren, evde başka dışarıda başka davranan, “gitsem de kurtulsam” diyen, “bak senin annen olmam, gider başkasının annesi olurum” diyen tutarsız anne türüdür.
Peki, yetişkinlerde anneye olan bağımlılık belirtileri nelerdir?
- Annenin başına kötü bir şey gelecek endişesi,
- Gün içinde defalarca (gerektiğinden çok fazla) arama,
- O olmadan dışarı çıkamayacağı düşüncesi,
- Annesine bir şey olduğunda hayatın sonu gibi algılaması,
- Bebeği olduğunda annenin mutlaka yanında kalması gerektiğine inanma,
- Bebeği annenin dışında kimseye emanet edememe,
- Annenin sürekli kendi evinde kalması gerektiğine inanma,
- Anneye hayır deme konusunda aşırı zorlanma,
- Kendi becerilerine yeterince güvenememe,
- Birçok işte kararsızlık yaşama ve hemen her işte anneye danışılması gerektiği düşüncesi,
- İlişkilerde eşi ya da partneriyle süreğen duygusal sorunlar yaşama en çok gözlediğimiz belirtilerdir.Bağımlılıkla nasıl baş edilir?
- Kişinin özerklik duygusunu, öz güvenini ve benliğini geliştiren her adım önemlidir.
- Mümkünse anne ile olan görüşmeler belli aralıklarla yapılmalıdır.
- Anne olmadan da dışarı çıkabilme çalışmaları etkilidir.
- Anneye danışmadan kararlar almak etkilidir ama küçük kararlardan başlamak gerekir.
- Araba sürmeyi öğrenmek gibi yeni beceriler edinmek adına kişisel gelişim kurslarına katılmak oldukça etkilidir.
- Eşin desteği bu dönemi atlamada son derece önemlidir.
- İlaç kullanımının etkili olmadığı insan bağımlılıklarında davranışsal, duygusal ve bilişsel terapiler oldukça etkilidir.